Natuurkunde
Video’s over natuurkunde
Hieronder vind je een verzameling van informatieve video’s (mini-documentaires) over natuurkunde, de basis van sterrenkunde. De video’s zijn niet van ons maar van diverse kanalen van Youtube die zich richten op het verspreiden van informatie over science en meer. Wij voorzagen ze van Nederlandse ondertitels voor je. Er zijn 2 hoofdonderwerpen: kwantummechanica en relativiteitstheorie, aangevuld met extra onderwerpen die hier aan gerelateerd zijn.
- Kwantummechanica – 6 video’s over kwantummechanica, hele kleine dingen
- Relativiteitstheorie – 5 video’s over de relativiteitstheorie, voor beginners!
Kwantummechanica
- Kwantummechanica voor dummies [21:59 min] (SCR)
Deze video beschrijft in 20 minuten wat kwantummechanica is. Het is pure natuurkunde en het vormt samen met de relativiteitstheorie, de basis van sterrenkunde. Leer meer over de principes van kwantummechanica. Er worden o.a. begrippen behandeld zoals: waar atomen van zijn gemaakt, het standaardmodel van elementaire deeltjes, Higgs Field en Higgs Boson, Schrödinger’s “waarschijnlijkheidsgolf”, Schrödinger’s kat, kwantumverstrengeling en de incompatibiliteit van kwantummechanica en de algemene relativiteitstheorie. Klinkt moeilijk? Probeer het gewoon eens, en nog eens.. leren is vooral: herhalen.
(Mei 2015, LondonCityGirl)
- Hoe klein is een atoom? [4:57 min] (SCR-1) NIEUW !
Atomen zijn heel raar en precies snappen wat het zijn is bijna onmogelijk – hoe kun je iets beschrijven dat zo verwijderd is van de menselijke ervaring? Maar, wetenschapper verzinnen eigenlijk vanalles, dus laten we het toch proberen. Deze video is een aanloop naar basiskennis over kwantummechanica, klein, kleiner, kleinst.. en dan nog kleiner.
- Wat is het onzekerheidsprincipe van Heisenberg? [6:19 min] (SCR)
Het onzekerheidsprincipe van Heisenberg zegt dat als we alles weten over waar een deeltje zich bevindt, we niets weten over zijn momentum. Omgekeerd, als we alles weten over zijn momentum, dan weten we niets over waar het deeltje zich bevindt. Met andere woorden, dit principe betekent dat we de positie en het momentum van een deeltje niet met absolute precisie of zekerheid kunnen meten.
(Nov. 2020, ScienceABC)
- Snaartheorie uitgelegd [12:51 min] (SCR-1)
Is de snaartheorie de definitieve oplossing voor alle natuurkundige vragen of een overdreven doodlopende weg? De snaartheorie is zo elegant omdat het veel elementaire deeltjes beschrijft als verschillende manieren van vibratie van een (viool)snaar. Het zorgde voor opwinding en hype en promoveerde snel tot een mogelijke theorie van alles. Toch zijn er veel losse eindjes.
(Mar. 2018, Kurzgesagt)
- Kwantumverstrengeling in simpele woorden [10:05 min] (SCR-1) NIEUW !
Kwantumverstrengeling is een fysieke hulpbron, zoals energie, die mogelijk is tussen kwantumsystemen. Het werd voor het eerst erkend door Einstein, Podolsky, Roson en Schrödinger. In deze video leggen we kwantumverstrengeling in eenvoudige bewoordingen uit, zodat het toegankelijk wordt voor leken en jongeren die meer willen weten over kwantumverstrengeling.
(Okt. 2020, Science ABC)
- Quantumcomputers – De grenzen van menselijke technologie? [7:16 min] (SCR-1) NIEUW !
Waar liggen de grenzen van de menselijke technologie? En kunnen we ze op de een of andere manier vermijden? Kijk, en dit is waar kwantumcomputers erg interessant worden.
(Dec. 2015, Kurzgesagt)
Relativiteitstheorie
- De relativiteitstheorie in het kort [7:50 min] (SCR)
Een korte en krachtige uitleg over Einstein’s beroemde relativiteitstheorie. Echt een basis van waaruit je verder kunt gaan lezen, met o.a. de klassieke relativiteit, tijdsdilatatie, lengtecontractie en tijdreizen. Allemaal in een notedop.
(Nov. 2014, LondonCityGirl)
- Wat is ruimtetijd precies? [5:03 min] (SCR-1) NIEUW !
Ruimtetijd is gerelateerd aan een ruimte die uit 4 dimensies bestaat in plaats van de reguliere driedimensionale ruimte. In 1905 stelde Albert Einstein een nu algemeen populaire theorie voor dat de lichtsnelheid onafhankelijk is van de beweging van alle waarnemers, en dat ruimte en tijd met elkaar verbonden zijn in een enkel continuüm. Deze theorie, die nu een hoeksteen is van de moderne en kwantumfysica, staat bekend als de speciale relativiteitstheorie van Einstein. Einstein’s idee van een enkel continuüm waar ruimte en tijd met elkaar verweven zijn, is wat mensen ‘ruimte-tijd’ noemen. In deze video bespreken we ruimtetijd in absoluut eenvoudige bewoordingen: wat is ruimtetijd precies en hoe is het gerelateerd aan de zwaartekracht en Einsteins relativiteitstheorie?
(Okt. 2021, Science ABC)
- Gravitatielenzen en nieuwe sterrenstelsels ontdekken [5:53 min] (SCR-1) NIEUW !
Zwaartekrachtlensing treedt op wanneer een enorme hoeveelheid materie, zoals een ster, melkwegstelsel of cluster van sterrenstelsels, er een krachtig zwaartekrachtveld omheen creëert, sterk genoeg om het licht af te buigen van sterrenstelsels erachter. De basis ligt in de relativiteitstheorie, die stelt dat massieve lichamen de ruimte eromheen vervormen. Daardoor buigt het licht dat door deze verwrongen ruimte gaat, in de buurt van massieve hemellichamen. Einstein-ring is een prachtig fenomeen dat is waargenomen met behulp van microlensing, wat we in deze video hebben geïllustreerd met behulp van animaties. Zo heeft Einsteins baanbrekende werk over de algemene relativiteitstheorie de weg vrijgemaakt voor astronomen om door te gaan met het bestuderen van de structuur van het heelal door gebruik te maken van de kracht van de zwaartekracht!
(Jan. 2021, Science ABC)
- Tijddilatatie [8:14 min] (SCR-1) NIEUW !
Tijddilatatie en Einstein’s relativiteitstheorie gaan hand in hand. Einstein formuleerde de relativiteitstheorie, die de formule voor energiemassa-equivalentie gaf en direct gerelateerd is aan tijddilatatie. Maar wat is tijddilatatie? Tijddilatatie en ruimtetijd zijn met elkaar verbonden. Maar het is heel belangrijk om te begrijpen dat de algemene relativiteitstheorie en de speciale relativiteitstheorie verschillend zijn. In deze korte video geven we een eenvoudige uitleg van tijdsvertraging en Einstein’s relativiteitstheorie en leggen we ook uit hoe de tijd vertraagt in een bewegend voertuig!
(Apr. 2018, Science ABC)
- Cherenkov-straling en sneller reizen dan het licht [5:26 min] (SCR-1) NIEUW !
Kan iets sneller reizen dan het licht? Wat is Cherenkov-straling en hoe is het gerelateerd aan de snelheid van het licht? Je hebt misschien mensen horen zeggen dat niets sneller gaat dan de snelheid van het licht. Welnu, die bewering is niet helemaal correct, tenzij ook het medium van de reis van het licht wordt gespecificeerd. Het is waar dat licht het snelst reist, maar dat is alleen waar als het door een vacuüm reist. Omdat er in andere media, zoals water, dingen zijn die sneller kunnen reizen dan de lichtsnelheid. Dit is waar de Cherenkov-straling om draait.
(Dec. 2018, Science ABC)
Let wel dat de video’s en ondertitels door anderen gemaakt zijn, niet door Sterrenkundeclub Radboud, en alle rechten zijn voorbehouden aan de bewuste videomakers.
(SCR) Wij hebben de video’s met deze code zelf vertaald en gesynchroniseerd naar het Nederlands.
(SCR-1) Wij hebben de ondertitels van deze video’s geredigeerd en opnieuw gesynchroniseerd in het Nederlands.