College 2: Een heelal gevuld met onzichtbare deeltjes

Tweede college

Op zaterdag 21 september 2019, drie weken na het eerste college, komt Prof. Dr. Patrick Decowski vertellen over donkere materie en zijn onderzoek binnen het XENONnT-experiment. De titel is: Een heelal vol met onzichtbare deeltjes. En dat is precies wat het is.

Donkere materie

In het eerste college had Thomas het al over neutrino's. Doordat neutrino's  zo weinig wisselwerking vertonen met materie, gaan ze bijna ongehinderd door gewone materie heen. De meeste neutrino's die de aarde bereiken, zijn afkomstig van de zon. Door een gemiddeld mens gaan 700 duizend-miljard (hoeveel nullen zijn dat?) neutrino’s per seconde zonder dat ze ooit opgemerkt worden.

Toch hebben experimenten aangetoond dat deze spookachtige deeltjes bestaan, alhoewel het 25 jaar heeft geduurd voordat de hypothese neutrino-deeltje was bewezen. Er zijn sterke astronomische aanwijzingen voor het bestaan van zogenaamde donkere materie – 85% van alle materie in het heelal zou zelfs hieruit moeten bestaan. Maar we weten niet precies waaruit donkere materie bestaat. De meest gangbare theorie voorspelt nieuwe elementaire deeltjes waarvan er 1 miljard per seconde door een mens heen gaan. Deze donkere-materie-deeltjes zijn nog niet aangetoond ondanks dat er experimenten al een aantal decennia naar op jacht zijn.

XENONnT-experiment

Prof. Decowski gaat de astronomische aanwijzingen voor het bestaan van donkere materie geven en uitleggen waarom hij denkt dat zijn eigen XENONnT-experiment, gevuld met 8 ton aan vloeibaar xenon in een ondergronds laboratorium in Italië, een grote kans heeft om donkere-materie-deeltjes wel te ontdekken.

Over Prof. Dr. Patrick Decowski

Patrick Decowski promoveerde aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT), waarna hij acht jaar aan de Universiteit van Californië in Berkeley werkte. Sinds 2011 is hij hoogleraar Natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam (UvA).

Verder is Decowski programmaleider van het Dark Matter onderzoeksteam bij het Nederlands Instituut voor subatomaire fysica (Nikhef).

De 2016 kreeg hij de Breakthrough Prize in Fundamental Physics die werd toegekend aan vijf experimenten die neutrino-oscillatie onderzoeken. Sinds 2002 werkt Decowski voor het Japanse KamLAND project, waarvoor hij deze prijs kreeg. Het grote belang van dit onderzoek blijkt uit het feit dat Mark Zuckerberg (multimiljardair en eigenaar van Facebook) één van de sponsors van deze prijs is.

Kortom, Patrick Decowski is een absolute wereldwijde autoriteit op het gebied van donkere materie en we zijn verheugd dat hij jullie komt vertellen over zijn onderzoek.

Aanmelding

Je hoeft je niet vooraf aan te melden. We beginnen om 13:30 uur en vanaf 13:00 uur ben je welkom voor de registratie. De entree is € 5 voor iedereen, jongeren, ouders en andere gasten. Iedereen krijgt in de pauze een snackje.

Bekijk trouwens alle geplande colleges van dit nieuwe seizoen. Binnenkort komt er meer nieuws over de overige 6 colleges in 2020.