Zwaartekrachtgolven en BlackGEM

Wil jij echte colleges volgen over Sterrenkunde?

Zwaartekrachtgolven en BlackGEM

23 december 2019 Colleges 0

Het 5e college

Dr. Steven Bloemen geeft in het vijfde college van zaterdag 11 januari 2020 een lezing over zwaartekrachtgolven, lichtflitsen en het project BlackGEM, waarvan hij projectmanager is en dat metingen doet naar die signalen.

Albert Einstein

In 1916 voorspelde Albert Einstein in zijn algemene relativiteitstheorie rimpelingen in de ruimtetijd. Honderd jaar later (september 2015) werden deze voor het eerst waargenomen, het was wereldwijd groot nieuws. Het was ook een breedgedragen ontdekking; samen met ruim duizend collega's uit achttien landen leverden Nederlandse natuurkundigen en sterrenkundigen een belangrijke bijdrage.

Zwaartekrachtgolven, wat zijn dat? 

De exacte details komt Steven Bloemen op 11 januari uitleggen. Kort gezegd zijn het signalen (zwaartekrachtgolven) die miljarden jaren geleden zijn vertrokken als gevolg van geweldige hoeveelheden energie van samensmeltende neutronensterren en zwarte gaten. De energie vervormde de ruimtetijd en de zwaartekrachtgolven die de Aarde bereiken kunnen we nu meten.

Het college 

In deze lezing bespreekt Steven Bloemen wat zwaartekrachtgolven precies zijn, hoe ze ontstaan en hoe ze gedetecteerd worden. Hij gaat uitvoerig in op de detecties en wat sterrenkundigen hier uit leren. Om de bronnen te lokaliseren, werden onder leiding van de Radboud Universiteit de BlackGEM telescopen ontwikkeld. De BlackGEM-telescopen werden de afgelopen maanden (eind 2019) geïnstalleerd op de ESO-site in La Silla, Chili.

Ze staan op het punt om te beginnen met zoeken naar de optische flitsen die te zien zijn bij de botsing van zwarte gaten en neutronensterren. Uitgebreid wordt het optische en mechanische ontwerp van de telescopen besproken, de dataverwerking die gebruik maakt van cloud computing, en de eerste resultaten. 

Over Steven Bloemen 

Dr. Steven Bloemen promoveerde als sterrenkundige aan de Universiteit Leuven in Belgie en startte als postdoc onderzoeker aan de Radboud Universiteit. In 2017 werd hij projectmanager van het internationale team BlackGEM en MeerLICHT.

Bloemen en zijn team ontvingen in mei 2019 de Prof. Jan Troosterprijs voor het ontwikkelen en bouwen van geavanceerde meetapparatuur. Naast zijn wetenschappelijk werk is Bloemen bestuurslid van GoodPlanet België, een non-profit organisatie met 80 werknemers die jong en oud inspireert om duurzamer te leven. 

Aanmelding

We beginnen om 13:30 uur en vanaf 13:00 uur ben je welkom voor de registratie. De entree is € 5 voor iedereen; jongeren, ouders en andere gasten. Iedereen krijgt in de pauze een snackje. Als je nog geen lid bent en nu al weet dat je vaker wilt komen, meld je dan aan via deze website. Alleen dan heb je recht op een certificaat dat in het laatste college wordt uitgereikt. Gasten zijn uiteraard ook welkom zonder aanmelding vooraf. Leden (jongeren) die voor het eerst komen krijgen een mooie geborduurde NASA-patch.

Bekijk ook alle andere colleges van dit seizoen.